İş makineleri ile çalışan sektörlerin yöneticileri, gider kalemlerindeki maliyetlerin yüksekliğinden yakınır. Uzun süre çalışılması planlanan projeler için iş makinesi kiralamak yerine satın almak daha mantıklı bir seçenek olabilir. Kiralarken dikkat edilmeyen birçok unsura satın alırken dikkat edilmesi gerekir. Sıfır durumda bir iş makinesi alınırsa herhangi bir sorunla karşılaşma olasılığı düşüktür. Fakat ekonomik fırsatlar sunacağı için kullanılmış iş makinelerine yönelen kişiler, en az 7 noktayı dikkate almalıdır. Sizin için bu noktaları araştırıp detaylarıyla birlikte derledik.

1.Motor Durumu

İkinci el iş makinesi alınacağı zaman bir takım kontroller yapılması gerektiği malumdur. Bu kontroller sırasında dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan biri de motorun durumudur. Satıcı yanında yapılan kontrollerde problem gözlendiği zaman, geçiştirilmeye çalışma girişimi olabilir. Motorun çalışma esnasında az ya da çok duman salınımı oluyorsa, kısa sürede ciddi bir onarım maliyetine hazırlıklı olunmalıdır. Bu problem ufak tefek bir arıza değildir ve kolaylıkla çözülemez. Motor arızalı ise ciddiye alınmalı, satıcı tarafından arızanın giderilip giderilemeyeceği öğrenilmeli, onarım ardından ne kadar süre garanti verildiği sorgulanmalıdır. Satıcı test talebini onaylamıyor ve piyasadan daha düşük bir fiyat teklif ediyorsa, ürünü alternatif listesinden çıkarmak gerekir. Tür ve model konusunda deneyimi olmayan kişilerin gelişigüzel yapacakları testler olumsuz sonuçlar doğurabilir. Tecrübeli bir operatör ile fiziksel kontroller yapılabilir veya uzman desteği alınabilir.

2.Gövde Altındaki Sıvı Kaçaklar

İş makinelerinin birçok aksamında likit maddeler kullanılır. Yağ, yakıt, su, hidrolik, klima gibi birçok düzenekte hortum bağlantıları vardır. Zemin şartlarından dolayı veya yıpranma nedeniyle bu hortumlarda zedelenmeler meydana gelebilir. Kullanılmış iş makinesi alırken aracın altında sıvı kaçakların olup olmadığı kontrol edilmelidir. Herhangi bir yerde kaçak görülürse, arızanın ne olduğu hakkında bilgi istenmeli, bilinmiyorsa tespit için profesyonellerden yardım alınmalıdır. Küçük gibi görünen bir akıntı çok büyük sorunlara yol açarak can ve mal güvenliğini riske edebilir.

3.Yağ ve Soğutucu

Soğutucu ünitesinde yağ olması ya da yağın içinde soğutucu bulunması kabul edilebilir bir durum değildir. Böyle bir durumla karşılaşıldığı zaman aracın hizmet dışı olabileceği göz önüne alınmalı, mümkünse hiç riske girmemelidir. Büyük bir arızanın varlığı kuvvetle muhtemeldir. Bu konuda teknik destek almak şarttır. Profesyonel makine denetimi yapan uzmanlar, sektörel tecrübeleri ve teknik donanımları ile tarafsız sağlıklı bilgiyi verebilirler. Emisyon testleriyle ilgili kontroller için de yine aynı uzmanlardan destek alınabilir.

4.Mekanik, Elektrik ya da Elektronik Aksamda Tutukluk

Kullanılmış iş makinesinin kontrol testleri sırasında mekanik, elektriksel veya elektronik aksamların herhangi birinde tutukluk yaşandıysa, bakım eksikliği söz konusudur. Aracın vitrinde bekleme süresi, kullanım yaşı ve oranı gibi parametreler birlikte değerlendirilmeli, bakım periyotları sorgulanmalıdır. Mümkünse kontrol kayıtları talep edilmeli, ilgili kurumdan ve yetkili kişilerden bilgi alınmalıdır. Aracın satışı saygın bir marka altında yapılıyorsa, ek bir garanti süresi almak söz konusudur. Kurumsal aracıların yardımıyla iş makinesi almak, muayene belgelerinin yasallığı konusunda da garanti sağlar.

5.Ataşmanların Orjinallik Durumu

İş makineleri, sert şartlar altında çalışan ve sürekli zorlanan araçlardır. Çok ağır yükler taşır, kaldırır veya çok sert zeminleri deler. Bu işlemler sırasında ataşmanlar yıpranarak zarar görür. Yükleme işleminde kullanılan kollar ve kepçe gibi ataşmanlar dikkatle incelenmeli, üzerlerinde kaynak yapılmış parça olup olmadığı gözlenmelidir. Kaynak yapılan bölgeler hiçbir zaman orjinali gibi iş görmez ve en zayıf anda yeniden kırılır. Aracın hoyrat kullanıldığını ve çok zorlandığını gösteren bu işarete dikkat edilmeli, bu sebepten ötürü başka bir zararın meydana gelip gelmediği araştırılmalıdır. Araç gövdelerinde fiziksel zarar meydana geldiğinde hızlı ve kolay satışı için makyaj yapılması yaygındır. Modelin yaşına göre yeni görünen boya ve cila gibi makyaj unsurlarına dikkat edilmeli, altta yatan sebep sorulmalıdır. Sadece görünümü düzeltmek için yapılan boya ile kaza sonrası onarım boyası arasında randıman farkı olacaktır.  

6.Fren Sistemleri ve Güç Aktarımlarının Davranışları

Daha önce zarar görmüş olan fren diskleri, kalitesiz yan sanayi ürünlerle değiştirilerek düşük fiyatlarla onarılmış olabilir. Zorlu bir zeminden veya hatalı kullanımdan dolayı arka difransiyel tamir geçirmiş ise, aracın uzun ömürlü olması beklenmez. Satın almaya karar vermeden önce bu sistemlerin detaylı ve dikkatli bir kontrolünün yapılması şarttır. Sadece satıcının beyanı ile kalınmamalı ve konusunda uzman bir profesyonelden destek alınmalıdır. İlk kontrol esnasında frenlerden tuhaf sesler geliyorsa veya güç aktarım düzeneklerinin davranışlarında düzensizlik gözleniyorsa karar vermek için acele edilmemeli, detaylı inceleme sonucu beklenmelidir. Aksi bir durumda araca ödenen parayı değersiz kılacak şekilde büyük maliyetli onarımlar gerekebilir. Araç üzerinde çok fazla işlem yapılmışsa, garanti istemek kaçınılmazdır.

7.Pimlerin Durumu ve Bakımıyla İlgili Veriler

İkinci el iş makinelerinde aracın bakım durumunu en iyi gösteren işaretlerden biri de pimlerin durumudur. Aşırı derecede gevşemiş olan pimler, aracın uzun süre bakımsız kaldığını da gösterir. Satış için vitrinde teşhir edilmeden önce bu tür detaylarına özen gösterilmemiş bir araçla uzun süre çalışmak mümkün değildir. İyi bir bakım yapılması için zaman ve para kaybına yol açar. Satıcı ile güven sorunu yaratacak olan bu tür bakım kontrolleri ve muayeneler, zamanında ve usulüne uygun şekilde yapılmış olmalıdır. İş makinelerinde araç içindeki ekipmanlar kadar dışındaki ekipmanların da yıpranma ve aşınma durumları tespit edilmiş olmalıdır. Modele ve türe özel ekipmanlar eksiksiz, temel fonksiyonlar sorunsuz çalışmalıdır. Özel bir uzmanlık alanı için üretilmiş yüksek fiyatlı makinelerde yağ örnekleri alınabilir veya sıvı analizleri yaptırılabilir.

Satış için teşhir edilen araç yeteri kadar temiz değilse, çalışmaya hazır durumda değilse ve piyasa fiyatının çok altında ise başka araçlara yönelmek daha doğru olabilir. Ürün hakkında yeterli ve doğru bilgiyi veremeyen satıcılardan iş makinesi almak, parayı çöpe atmakla aynı sonuçları doğurabilir. Mümkün olduğu kadar kurumsal firmalarla irtibat kurulmalı, resmi evraklarda eksiksiz ve doğru çalışan satıcılara itibar edilmelidir. Kullanılmış iş makinesi almadan önce aracın sigorta durumu da sorgulanmalı, sigortasız araçların borç gibi yasal yükümlülükleri iyice araştırılmalıdır. Oksitlenmiş veya paslanmış parçaları olan araçlar hakkında hemen karar vermemeli, ek maliyetlerin hesapları yapılmalıdır. Bazı satıcılar hızlı işlem için bakım raporlarını önceden hazırlar. Müşteri geldiğinde hazır bakım raporu sunan satıcıların tek taraflı beyanları yeterli değildir. Mutlaka ikinci bir uzman görüşü alınmalı, teknik ve mekanik kontrollerin tescilli raporları karşılaştırılmalıdır. Devir işlemlerinde sorun yaşanmaması için gerekli evrakların tam olmasına dikkat edilmelidir. İş makinesi sahibi kim ise, yeni sahibine devir işleminde zaman sorunu yaşatmamalıdır. Ödemenin yapıldığı andan itibaren en kısa sürede yasal devrin gerçekleşmesi gerekir. Bu konuyla ilgili yeterli bilgi ve alınmadan satış işlemi teyit edilmemelidir. İkinci el iş makinesi satan kişilerin, araçla ilgili tüm güçlü ve zayıf yönleri açıklıkla ortaya koyması icab eder. Güçlü yönleri abartıp zayıf yönleri kapatmaya çalışan satıcılardan uzak durulması tavsiye edilir.